LEARN WITH FUN या शैक्षणिक ब्लॉग मध्ये आपले सहर्ष स्वागत.

TIME


विलोम शब्दसंग्रह

शब्द-विलोम

=========================

अमृत ❌ विष

अन्धकार ❌ प्रकाश

अनुराग ❌ विराग

आगामी ❌ गत

अनुज ❌ अग्रज

अधिक ❌ न्यून

आलस्य ❌ स्फूर्ति

अपेक्षा ❌ नगद

आदर्श ❌ यथार्थ

आहार ❌ निराहार

आमिष ❌ निरामिष

आजादी ❌ गुलामी

आर्द्र ❌ शुष्क

अनिवार्य ❌ वैकल्पिक

अगम ❌ सुगम

आकाश ❌ पाताल

अनुग्रह ❌ विग्रह

आश्रित ❌ निराश्रित

अरुचि ❌ रुचि

आदान ❌ प्रदान

आय ❌ व्यय

अवनति ❌ उन्नति

आयात ❌ निर्यात

आलस्य ❌ स्फूर्ति

आस्तिक ❌ नास्तिक

आदर्श ❌ यथार्थ

अच्छा ❌ सुन्दर

अक्सर ❌ कभी कभार

अमावस्या ❌ पूर्णिमा

अनुलोम ❌ प्रतिलोम

अमर ❌ मर्त्य

अल्पसंख्यक ❌ बहुसंख्यक

आधुनिक ❌ प्राचीन

आचार ❌ अनाचार

आदान ❌ प्रदान

आकाश ❌ पाताल

आकीर्ण ❌ विकीर्ण

आसक्त ❌ अनासक्त

अतिथि ❌ आतिथेय

आना ❌ जाना

अदोष ❌ सदोष

अनुरक्ति ❌ विरक्ति

अस्वस्थ ❌ स्वस्थ

अवनि ❌ अम्बर

अतुकान्त ❌ तुकान्त

अधः ❌ उपरि

अनुग्रह ❌ विग्रह

अर्जन ❌ वर्जन

अधम ❌ उत्तम

अज्ञ ❌ विज्ञ

अकाल ❌ सुकाल

अनैक्य ❌ ऐक्य

अचर ❌ चर

आवश्यक ❌ अनावश्यक

आदि  ❌अनादि

आश्रित ❌ निराश्रित

आवृत ❌ अनावृत

आकुंचन ❌ प्रसारण

अकाम ❌ सुकाम

अर्पण ❌  ग्रहण

अति ❌ अल्प

अनित्य ❌ नित्य

अधिकारी ❌ अनाधिकारी

अश्रु ❌ हास

अग्र ❌ पश्च

अथ ❌ इति

अपना ❌ पराया

अवनत ❌ उन्न्त

अदेय ❌ देय

आग्रही ❌ दुराग्रही

आकर्षण ❌ विकर्षण

आच्छादित ❌ अनाच्छादित

आगम ❌ लोप

आदिष्ट ❌ निषिद्ध

अथ ❌ इति

अल्पायु ❌ दीर्घायु

आदि ❌ अंत

आग्रह ❌ दुराग्रह

आकर्षण ❌ विकर्षण

आदान ❌ प्रदान

अर्थ ❌ अनर्थ

अतिवृष्टि ❌ अनावृष्टि

आय ❌ व्यय

आविर्भाव ❌ तिरोभाव

अभिज्ञ ❌ अनभिज्ञ

अनुकूल ❌ प्रतिकूल

अल्प ❌ अधिक

अमृत ❌ विष

अभिमान ❌ नम्रता

आशा ❌ निराशा

अपमान ❌ सम्मान

अनुज ❌ अग्रज

आदि ❌ अंत

आरंभ ❌ अंत

अर्वाचीन ❌ प्राचीन

आदर ❌ अनादर

अनुपस्थित ❌ उपस्थित

अतिवृष्टि ❌ अनावृष्टि

आलस्य ❌ स्फूर्ति

अच्छा ❌ साफ

अजीब ❌अनोखा

अनुमति देना ❌ मना करना

अस्त ❌ उदय

अनुरक्ति ❌ विरक्ति

अग़्नि ❌ जल

आधुनिक ❌ बहुसंख्यक

आगामी ❌ विगत

आत्मा ❌ परमात्मा

आयात ❌ निर्यात

आग्रह ❌ अनाग्रह

आधार ❌ आधेय

आभ्यन्तर ❌ बाह्म

आदत्त ❌ प्रदत्त

आहान ❌ विसर्जन

अनाथ ❌ सनाथ

अराग ❌ सुराग

अगला ❌ पिछला

अनाहूत ❌ आहूत

अत्यधिक ❌ अत्यल्प

अधुनातन ❌ पुरातन

अर्पित ❌ गृहीत

अपेक्षा ❌ उपेक्षा

अंगीकार ❌ अस्वीकार

अघ ❌ अनघ

अर्थी ❌ प्रत्यर्थी

अंत ❌ अनंत

अर्वाचीन ❌ प्राचीन

आधुनिक ❌ प्राचीन

आगत ❌ अनागत

आरोह ❌ अवरोह

आस्था ❌ अनास्था

अवर ❌ प्रवर

अन्तरंग ❌ बहिरंग

अवनति ❌ उन्नति

अनेकता ❌ एकता

अतल ❌ वितल

अंतर्मुखी ❌ वहिर्मुखी

अभिज्ञ ❌ अनभिज्ञ

अपमान ❌ सम्मान

अन्तर्द्वन्द्व ❌ बहिर्द्वन्द्ध

अनेक ❌ एक

अजेय ❌ जेय

आशा ❌ निराशा

आतुर ❌ अनातुर

आधार ❌ निराधार

आभ्यन्तर ❌ बाह्रय

आगामी ❌ विगत

आलोक ❌ अंधकार

उदात्त ❌ अनुदात्त

उन्नति ❌ अवनति

उन्मीलन ❌ निमीलन

उर्ध्व ❌ निम्न

उन्मुख ❌ विमुख

उपस्थित ❌ अनुपस्थित

ऊपर ❌ नीचे

उपचार ❌ अपचार

उपमा ❌ अनुपमा

उपयोग ❌ दुरूपयोग

उग्र ❌ सौम्य

उर्ध्वगामी ❌ अधोगामी

उपकार ❌ अपकार

उदय ❌ अस्त

उधार ❌ नकद

उत्कर्ष ❌ अपकर्ष

उद्यमी ❌ आलसी

उत्तम ❌ अधम

उदार ❌ कृपण

उपयोग ❌ दुरूपयोग

उत्साह ❌ निरुसाह

उपयुक्त ❌ अनुपयुक्त

उद्धत ❌ विनीत

उत्तरायण ❌ दक्षिणायन

उपभुक्त ❌ अनुपभुक्त

उधार ❌ नकद

उदघाटन ❌ समापन

उत्तरायण ❌ दक्षिणायन

उऋण ❌ ऋण

उद्यम ❌ निरुद्यम

उर्ध्व ❌ अधो

उत्तीर्ण ❌ अनुत्तीर्ण

उपमेय ❌ अनुपमेय

उपाय ❌ निरुपाय

उत्तम ❌ अधम

उपसर्ग ❌ प्रत्यय

ऊँच ❌ नीच

उदार ❌ अनुदार

उत्तीर्ण ❌ अनुत्तीर्ण

उत्थान ❌ पतन

उत्तर ❌ दक्षिण

उर्वर ❌ ऊसर

उपसर्ग ❌ प्रत्यय

उत्कृष्ट ❌ निकृष्ट

उत्कर्ष ❌ अपकर्ष

उद्यमी ❌ निरुद्यम

उच्च ❌ निम्र

उदयाचल ❌ उस्ताचल

उधार ❌ नकद

इच्छा ❌ अनिच्छा

ईद ❌ मुहर्रम

इच्छित ❌ अनिच्छित

इति❌अथ

ईषत ❌ अलम

ईश ❌ अनीश

इष्ट ❌ अनिष्ट

ईश्वर ❌ जीव

इहलोक ❌ परलोक

इसका ❌ उसका

इकट्ठा❌ अलग

एड़ी❌ चोटी

एकता ❌ अनेकता

एक ❌ अनेक

एकल ❌ बहुल

ऐश्वर्य ❌ अनैश्वर्य

ऐक्य ❌ अनैक्य

एेतिहासिक ❌ अनैतिहासिक

एकत्र ❌ विकर्ण

ऐसा ❌ वैसा

ऐहिक ❌ पारलौकिक

एकाग्र ❌ चंचल

ओजस्वी ❌ निस्तेज

औपचारिक ❌ अनौपचारिक

औचित्य ❌ अनौचित्य

औपन्यासिक ❌ अनौपन्यासिक

कल ❌ आज

कनीय ❌ वरीय

कठिन ❌ सरल

कुकृति ❌ सुकृत्य

कुख्यात ❌ विख्यात

कपूत ❌ सपूत

कुसुम ❌ वज्र

कदाचार ❌ सदाचार

कसूरवार ❌ बेकसूर

क्रिया ❌ प्रतिक्रिया

कड़वा ❌ मीठा

क्रय ❌ विक्रय

कीर्ति ❌ अपकीर्ति

करुण ❌ निष्ठुर

क्रूर ❌ अक्रूर

कर्मण्य ❌ अकर्मण्य

कठोर ❌ कोमल

कनिष्ठ ❌ ज्येष्ठ

कुटिल ❌ सरल

कृपण ❌ दाता

क्रम ❌ व्यक्तिक्रम

कार्य ❌ अकार्य

क्रूर ❌ अक्रूर

कलुष ❌ निष्कलुष

कनिष्ठ ❌ ज्येष्ठ

कृष्ण ❌ शुक्ल

कलंक ❌ निष्कलंक

कर्कश ❌ सुशील

कटु ❌ मधुर

कृतज्ञ ❌ कृतघ्न

क्रुद्ध ❌ शान्त

कर्म ❌ निष्कर्म

कुरूप ❌ सुरूप

कायर ❌ निडर

कृत्रिम ❌ प्रकृत

कोप ❌ कृपा

कृष्ण ❌ शुक्ल

कपटी ❌ निष्कपट

क्रोध ❌ क्षमा

कर्मठ ❌ अकर्ममण्य

खिलना ❌ मुरझाना

खेद ❌ प्रसन्नता

खगोल ❌ भूगोल

खंडन ❌ मंडन

खाद्य ❌ अखाद्य

खरा ❌ खोटा

खुशी ❌ दुख

ख्यात ❌ कुख्यात

खुला ❌बन्द

खल ❌ सज्जन

खीझना ❌ रीझना

गोचर ❌ अगोचर

गद्य ❌ पद्य

गम्भीर ❌वाचाल

गणतन्त्र ❌ राजतन्त्र

गेय ❌ अगेय

गीला ❌ सूखा

गुण ❌ दोष

गुप्त ❌ प्रकट

ग्रस्त ❌ मुक्त

गगन ❌ पृथ्वी

गृहस्थ ❌ संन्यासी

गमन ❌ आगमन

ग्राम्य ❌ शिष्ट

गृहीत ❌ त्यक्त

गृही ❌ त्यागी

गर्मी ❌ सर्दी

गहरा ❌ छिछला

गरीब ❌ अमीर

गुरु ❌ शिष्य

ग्राह्य ❌ त्याज्य

गरल ❌ सुधा

गत ❌ आगत

घर ❌ बाहर

घृणा ❌ प्रेम

घात ❌ प्रतिघात

घरेलू ❌ बाहरी

घटना ❌ बढ़ना

घन ❌ तरल

चर ❌ अचर

चोर ❌ साधु

चल ❌ अचल

चिरन्तन ❌ नश्वर

चढाव ❌ उतार

चतुर ❌ मूढ़

छाँह ❌ धूप

छूत ❌ अछूत

चाह ❌ अनचाह

चिन्मय ❌ जड़

चीर ❌ साधु

चेतन ❌ अचेतन

चंचल ❌ स्थिर

चिर ❌ अचिर

छली ❌ निश्छल

जीवन ❌ मरण

जंगम ❌ स्थावर

जय ❌ पराजय

ज्येष्ठ ❌ कनिष्ठ

ज्योति ❌ तम

जीवित ❌ मृत

ज्वार ❌ भाटा

ज्योतिर्मय ❌ तमोमय

जोड़ ❌ घटाव

जीत ❌ हार

जाग्रत ❌ सुषुप्त

जंगम ❌ स्थावर

झूठ ❌ सच

जड़ ❌ चेतन

जटिल ❌ सरस

जन्म ❌ मृत्यु

जागरण ❌ निद्रा

जल ❌ स्थल

जातीय ❌ विजातीय

जल्द ❌देर

जागृति ❌ सुषुप्ति

जेय ❌ अजेय

जवानी ❌ बुढ़ापा

जाड़ा ❌ गर्मी

जाति ❌ कुजाति

झोपड़ी ❌ महल

तुच्छ ❌ महान

तम ❌ आलोक

तुच्छ ❌ महान्

तामसिक ❌ सात्त्विक

तरल ❌ ठोस

तारीफ ❌ शिकायत

तृषा ❌ तृप्ति

तिक्त ❌ मधुर

त्याज्य ❌ ग्राह्य

तृप्त ❌ अतृप्त

थोड़ा ❌ बहुत

ताप ❌ शीत

तीव्र ❌ मन्द

तिमिर ❌ प्रकाश

तुकान्त ❌ अतुकान्त

ताना ❌ भरनी

तरुण❌  वृद्ध

तृष्णा ❌ वितृष्णा

तीक्ष्ण❌ कुंठित

तुल ❌ अतुल

थलचर ❌ जलचर

थोक ❌ फुटकर

No comments:

Post a Comment