शब्द-विलोम
=========================
अमृत ❌ विष
अन्धकार ❌ प्रकाश
अनुराग ❌ विराग
आगामी ❌ गत
अनुज ❌ अग्रज
अधिक ❌ न्यून
आलस्य ❌ स्फूर्ति
अपेक्षा ❌ नगद
आदर्श ❌ यथार्थ
आहार ❌ निराहार
आमिष ❌ निरामिष
आजादी ❌ गुलामी
आर्द्र ❌ शुष्क
अनिवार्य ❌ वैकल्पिक
अगम ❌ सुगम
आकाश ❌ पाताल
अनुग्रह ❌ विग्रह
आश्रित ❌ निराश्रित
अरुचि ❌ रुचि
आदान ❌ प्रदान
आय ❌ व्यय
अवनति ❌ उन्नति
आयात ❌ निर्यात
आलस्य ❌ स्फूर्ति
आस्तिक ❌ नास्तिक
आदर्श ❌ यथार्थ
अच्छा ❌ सुन्दर
अक्सर ❌ कभी कभार
अमावस्या ❌ पूर्णिमा
अनुलोम ❌ प्रतिलोम
अमर ❌ मर्त्य
अल्पसंख्यक ❌ बहुसंख्यक
आधुनिक ❌ प्राचीन
आचार ❌ अनाचार
आदान ❌ प्रदान
आकाश ❌ पाताल
आकीर्ण ❌ विकीर्ण
आसक्त ❌ अनासक्त
अतिथि ❌ आतिथेय
आना ❌ जाना
अदोष ❌ सदोष
अनुरक्ति ❌ विरक्ति
अस्वस्थ ❌ स्वस्थ
अवनि ❌ अम्बर
अतुकान्त ❌ तुकान्त
अधः ❌ उपरि
अनुग्रह ❌ विग्रह
अर्जन ❌ वर्जन
अधम ❌ उत्तम
अज्ञ ❌ विज्ञ
अकाल ❌ सुकाल
अनैक्य ❌ ऐक्य
अचर ❌ चर
आवश्यक ❌ अनावश्यक
आदि ❌अनादि
आश्रित ❌ निराश्रित
आवृत ❌ अनावृत
आकुंचन ❌ प्रसारण
अकाम ❌ सुकाम
अर्पण ❌ ग्रहण
अति ❌ अल्प
अनित्य ❌ नित्य
अधिकारी ❌ अनाधिकारी
अश्रु ❌ हास
अग्र ❌ पश्च
अथ ❌ इति
अपना ❌ पराया
अवनत ❌ उन्न्त
अदेय ❌ देय
आग्रही ❌ दुराग्रही
आकर्षण ❌ विकर्षण
आच्छादित ❌ अनाच्छादित
आगम ❌ लोप
आदिष्ट ❌ निषिद्ध
अथ ❌ इति
अल्पायु ❌ दीर्घायु
आदि ❌ अंत
आग्रह ❌ दुराग्रह
आकर्षण ❌ विकर्षण
आदान ❌ प्रदान
अर्थ ❌ अनर्थ
अतिवृष्टि ❌ अनावृष्टि
आय ❌ व्यय
आविर्भाव ❌ तिरोभाव
अभिज्ञ ❌ अनभिज्ञ
अनुकूल ❌ प्रतिकूल
अल्प ❌ अधिक
अमृत ❌ विष
अभिमान ❌ नम्रता
आशा ❌ निराशा
अपमान ❌ सम्मान
अनुज ❌ अग्रज
आदि ❌ अंत
आरंभ ❌ अंत
अर्वाचीन ❌ प्राचीन
आदर ❌ अनादर
अनुपस्थित ❌ उपस्थित
अतिवृष्टि ❌ अनावृष्टि
आलस्य ❌ स्फूर्ति
अच्छा ❌ साफ
अजीब ❌अनोखा
अनुमति देना ❌ मना करना
अस्त ❌ उदय
अनुरक्ति ❌ विरक्ति
अग़्नि ❌ जल
आधुनिक ❌ बहुसंख्यक
आगामी ❌ विगत
आत्मा ❌ परमात्मा
आयात ❌ निर्यात
आग्रह ❌ अनाग्रह
आधार ❌ आधेय
आभ्यन्तर ❌ बाह्म
आदत्त ❌ प्रदत्त
आहान ❌ विसर्जन
अनाथ ❌ सनाथ
अराग ❌ सुराग
अगला ❌ पिछला
अनाहूत ❌ आहूत
अत्यधिक ❌ अत्यल्प
अधुनातन ❌ पुरातन
अर्पित ❌ गृहीत
अपेक्षा ❌ उपेक्षा
अंगीकार ❌ अस्वीकार
अघ ❌ अनघ
अर्थी ❌ प्रत्यर्थी
अंत ❌ अनंत
अर्वाचीन ❌ प्राचीन
आधुनिक ❌ प्राचीन
आगत ❌ अनागत
आरोह ❌ अवरोह
आस्था ❌ अनास्था
अवर ❌ प्रवर
अन्तरंग ❌ बहिरंग
अवनति ❌ उन्नति
अनेकता ❌ एकता
अतल ❌ वितल
अंतर्मुखी ❌ वहिर्मुखी
अभिज्ञ ❌ अनभिज्ञ
अपमान ❌ सम्मान
अन्तर्द्वन्द्व ❌ बहिर्द्वन्द्ध
अनेक ❌ एक
अजेय ❌ जेय
आशा ❌ निराशा
आतुर ❌ अनातुर
आधार ❌ निराधार
आभ्यन्तर ❌ बाह्रय
आगामी ❌ विगत
आलोक ❌ अंधकार
उदात्त ❌ अनुदात्त
उन्नति ❌ अवनति
उन्मीलन ❌ निमीलन
उर्ध्व ❌ निम्न
उन्मुख ❌ विमुख
उपस्थित ❌ अनुपस्थित
ऊपर ❌ नीचे
उपचार ❌ अपचार
उपमा ❌ अनुपमा
उपयोग ❌ दुरूपयोग
उग्र ❌ सौम्य
उर्ध्वगामी ❌ अधोगामी
उपकार ❌ अपकार
उदय ❌ अस्त
उधार ❌ नकद
उत्कर्ष ❌ अपकर्ष
उद्यमी ❌ आलसी
उत्तम ❌ अधम
उदार ❌ कृपण
उपयोग ❌ दुरूपयोग
उत्साह ❌ निरुसाह
उपयुक्त ❌ अनुपयुक्त
उद्धत ❌ विनीत
उत्तरायण ❌ दक्षिणायन
उपभुक्त ❌ अनुपभुक्त
उधार ❌ नकद
उदघाटन ❌ समापन
उत्तरायण ❌ दक्षिणायन
उऋण ❌ ऋण
उद्यम ❌ निरुद्यम
उर्ध्व ❌ अधो
उत्तीर्ण ❌ अनुत्तीर्ण
उपमेय ❌ अनुपमेय
उपाय ❌ निरुपाय
उत्तम ❌ अधम
उपसर्ग ❌ प्रत्यय
ऊँच ❌ नीच
उदार ❌ अनुदार
उत्तीर्ण ❌ अनुत्तीर्ण
उत्थान ❌ पतन
उत्तर ❌ दक्षिण
उर्वर ❌ ऊसर
उपसर्ग ❌ प्रत्यय
उत्कृष्ट ❌ निकृष्ट
उत्कर्ष ❌ अपकर्ष
उद्यमी ❌ निरुद्यम
उच्च ❌ निम्र
उदयाचल ❌ उस्ताचल
उधार ❌ नकद
इच्छा ❌ अनिच्छा
ईद ❌ मुहर्रम
इच्छित ❌ अनिच्छित
इति❌अथ
ईषत ❌ अलम
ईश ❌ अनीश
इष्ट ❌ अनिष्ट
ईश्वर ❌ जीव
इहलोक ❌ परलोक
इसका ❌ उसका
इकट्ठा❌ अलग
एड़ी❌ चोटी
एकता ❌ अनेकता
एक ❌ अनेक
एकल ❌ बहुल
ऐश्वर्य ❌ अनैश्वर्य
ऐक्य ❌ अनैक्य
एेतिहासिक ❌ अनैतिहासिक
एकत्र ❌ विकर्ण
ऐसा ❌ वैसा
ऐहिक ❌ पारलौकिक
एकाग्र ❌ चंचल
ओजस्वी ❌ निस्तेज
औपचारिक ❌ अनौपचारिक
औचित्य ❌ अनौचित्य
औपन्यासिक ❌ अनौपन्यासिक
कल ❌ आज
कनीय ❌ वरीय
कठिन ❌ सरल
कुकृति ❌ सुकृत्य
कुख्यात ❌ विख्यात
कपूत ❌ सपूत
कुसुम ❌ वज्र
कदाचार ❌ सदाचार
कसूरवार ❌ बेकसूर
क्रिया ❌ प्रतिक्रिया
कड़वा ❌ मीठा
क्रय ❌ विक्रय
कीर्ति ❌ अपकीर्ति
करुण ❌ निष्ठुर
क्रूर ❌ अक्रूर
कर्मण्य ❌ अकर्मण्य
कठोर ❌ कोमल
कनिष्ठ ❌ ज्येष्ठ
कुटिल ❌ सरल
कृपण ❌ दाता
क्रम ❌ व्यक्तिक्रम
कार्य ❌ अकार्य
क्रूर ❌ अक्रूर
कलुष ❌ निष्कलुष
कनिष्ठ ❌ ज्येष्ठ
कृष्ण ❌ शुक्ल
कलंक ❌ निष्कलंक
कर्कश ❌ सुशील
कटु ❌ मधुर
कृतज्ञ ❌ कृतघ्न
क्रुद्ध ❌ शान्त
कर्म ❌ निष्कर्म
कुरूप ❌ सुरूप
कायर ❌ निडर
कृत्रिम ❌ प्रकृत
कोप ❌ कृपा
कृष्ण ❌ शुक्ल
कपटी ❌ निष्कपट
क्रोध ❌ क्षमा
कर्मठ ❌ अकर्ममण्य
खिलना ❌ मुरझाना
खेद ❌ प्रसन्नता
खगोल ❌ भूगोल
खंडन ❌ मंडन
खाद्य ❌ अखाद्य
खरा ❌ खोटा
खुशी ❌ दुख
ख्यात ❌ कुख्यात
खुला ❌बन्द
खल ❌ सज्जन
खीझना ❌ रीझना
गोचर ❌ अगोचर
गद्य ❌ पद्य
गम्भीर ❌वाचाल
गणतन्त्र ❌ राजतन्त्र
गेय ❌ अगेय
गीला ❌ सूखा
गुण ❌ दोष
गुप्त ❌ प्रकट
ग्रस्त ❌ मुक्त
गगन ❌ पृथ्वी
गृहस्थ ❌ संन्यासी
गमन ❌ आगमन
ग्राम्य ❌ शिष्ट
गृहीत ❌ त्यक्त
गृही ❌ त्यागी
गर्मी ❌ सर्दी
गहरा ❌ छिछला
गरीब ❌ अमीर
गुरु ❌ शिष्य
ग्राह्य ❌ त्याज्य
गरल ❌ सुधा
गत ❌ आगत
घर ❌ बाहर
घृणा ❌ प्रेम
घात ❌ प्रतिघात
घरेलू ❌ बाहरी
घटना ❌ बढ़ना
घन ❌ तरल
चर ❌ अचर
चोर ❌ साधु
चल ❌ अचल
चिरन्तन ❌ नश्वर
चढाव ❌ उतार
चतुर ❌ मूढ़
छाँह ❌ धूप
छूत ❌ अछूत
चाह ❌ अनचाह
चिन्मय ❌ जड़
चीर ❌ साधु
चेतन ❌ अचेतन
चंचल ❌ स्थिर
चिर ❌ अचिर
छली ❌ निश्छल
जीवन ❌ मरण
जंगम ❌ स्थावर
जय ❌ पराजय
ज्येष्ठ ❌ कनिष्ठ
ज्योति ❌ तम
जीवित ❌ मृत
ज्वार ❌ भाटा
ज्योतिर्मय ❌ तमोमय
जोड़ ❌ घटाव
जीत ❌ हार
जाग्रत ❌ सुषुप्त
जंगम ❌ स्थावर
झूठ ❌ सच
जड़ ❌ चेतन
जटिल ❌ सरस
जन्म ❌ मृत्यु
जागरण ❌ निद्रा
जल ❌ स्थल
जातीय ❌ विजातीय
जल्द ❌देर
जागृति ❌ सुषुप्ति
जेय ❌ अजेय
जवानी ❌ बुढ़ापा
जाड़ा ❌ गर्मी
जाति ❌ कुजाति
झोपड़ी ❌ महल
तुच्छ ❌ महान
तम ❌ आलोक
तुच्छ ❌ महान्
तामसिक ❌ सात्त्विक
तरल ❌ ठोस
तारीफ ❌ शिकायत
तृषा ❌ तृप्ति
तिक्त ❌ मधुर
त्याज्य ❌ ग्राह्य
तृप्त ❌ अतृप्त
थोड़ा ❌ बहुत
ताप ❌ शीत
तीव्र ❌ मन्द
तिमिर ❌ प्रकाश
तुकान्त ❌ अतुकान्त
ताना ❌ भरनी
तरुण❌ वृद्ध
तृष्णा ❌ वितृष्णा
तीक्ष्ण❌ कुंठित
तुल ❌ अतुल
थलचर ❌ जलचर
थोक ❌ फुटकर
No comments:
Post a Comment