LEARN WITH FUN या शैक्षणिक ब्लॉग मध्ये आपले सहर्ष स्वागत.

TIME


संख्या कृलुप्ती




 सम ,  विषम ,  मूळ ,  जोडमूळ ,  सहमूळ ,  संयुक्त ,  त्रिकोणी    चौरस संख्या

...................................................................................

 1 ते 100 अंकांची गणित पाटी

  ते 10

11 ते 20

21 ते 30

३१ ते 40

41 ते 50

५१ ते 60

६१ ते 70

71 ते 80

81 ते 90

91 ते 100

1

11

21

31

41

51

61

71

81

91

2

12

22

32

42

52

62

72

82

92

3

13

23

33

43

53

63

73

83

93

4

14

24

34

44

54

64

74

84

94

5

15

25

35

45

55

65

75

85

95

6

16

26

36

46

56

66

76

86

96

7

17

27

37

47

57

67

77

87

97

8

18

28

38

48

58

68

78

88

98

9

19

29

39

49

59

69

79

89

99

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

💥समसंख्या -

ज्या संखेच्या एकक स्थानी 0 , 2 ,4 , 6 , 8  यापैकी एखादा अंक असतो  त्या संख्यांना समसंख्या म्हणतात.

 उदा- 280  , 392 ,568 , 8 , 964

*  सर्व सम  संख्यांना ' 2 '  ने नि :शेष भाग जातो.

----------------------------------------------------

 💥 विषम संख्या - 

ज्या संखेच्या एकक स्थानी 1,3 ,5,7,9  यापैकी एखादा अंक असतो त्या संख्यांना विषम संख्या असे म्हणतात.

 उदा-  321 , 633 , 905 , 869 , 9

*  विषम  संख्येला ' 2 '  ने भागले असता बाकी 1 उरते.

 सम व विषम संख्या विषयी महत्त्वाचे -

1]  दोन संख्यांची बेरीज ,  वजाबाकी ,  गुणाकार  समसंख्या असतो.

2+2 =4

8-6=2

8 x 7 = 56

2] दोन विषम संख्यांची बेरीज वजाबाकी समसंख्या असते. तर गुणाकार फक्त विषम असतो.

3+3=6

7-5=2

9x5=45

------------------------------------------------

💥 मूळ संख्या -

  ज्या संख्यांना ' 1 '  ने  आणि फक्त त्याच संख्येने भाग जातो ,  अशा संख्यांना मूळ संख्या म्हणतात.

1  ते 100  पर्यंतच्या मूळ संख्या -

2  ,  3  ,  5  ,  7  ,  11  ,  13  ,  17  ,  19  ,  23  ,  29  ,  31  ,  37  ,  41  ,   43  ,  47  ,  53  ,  59  ,  61  ,  67  ,  71  ,  73  ,  79  ,  83  ,  89  ,  97

* 1  ते 50  पर्यंत 15  मूळ संख्या  तर 1  ते 100  पर्यंत  एकूण 25 मूळ संख्या आहेत.

* 1  ते 100  मधील एकूण मूळ संख्यांच्या अंकांची आदलाबदल केल्यास {   एकक दशक स्थानी व दशक एकक स्थानी }  एकूण ' 9 '  मूळ संख्या मिळतात.

* 2 '  हि एकमेव  सम मूळ संख्या आहे . ती सर्वात लहान व सर्वात मोठी एकमेव  सममूळ संख्या आहे.

---------------------------------------------------

💥 संयुक्त संख्या - 

ज्या संख्यांना दोन पेक्षा जास्त विभाजक आहेत त्या संख्यांना संयुक्त संख्या म्हणतात.

 उदा - 35  या संख्येला 1 , 5 , 7 ,35  या  संख्यांनी भाग जातो म्हणून 35  ही संयुक्त संख्या आहे.

-----------------------------------------------

💥 जोडमूळ संख्या-  

दोन मूळ संख्यांच्या दरम्यान एक संयुक्त संख्या असते . त्या मूळ संख्या च्या जोडीला जोडमूळ संख्या म्हणतात.

 उदा -   3-5  ,  5-7  ,  11-13  ,  17-19  , 29-31  ,  41-43  ,  59-61  ,  71-  73 

1  ते 100  पर्यंत विकून जोड मूळ संख्यांच्या आठ जोड्या आहेत.

---------------------------------------------------

💥 सहमूळ संख्या /  सापेक्ष मूळ संख्या-

  दिलेल्या संख्येत  '  1  '  हा एकच सामायिक विभाजक असणाऱ्या संख्यांना सहमूळ संख्या  असे म्हणतात.

 किंवा

 कोणत्याही दोन क्रमाने येणाऱ्या संख्यांच्या जोडीला सहमूळ संख्या म्हणतात.

 उदा-9,10

9  चे विभाजक = (1) , 3 , 9

10  चे विभाजक= (1) , 5, 10 

9  व 10  सामाईक विभाजक = 1  आहे.

 म्हणून 90 हा या सहमूळ संख्या आहेत.

 सहमूळ  संख्यांचा सामाईक विभाजक ' 1 '  हाच असतो.

---------------------------------------------------

💥 त्रिकोणी संख्या-

 दोन क्रमवार संख्येच्या गुणाकाराची निमपट केल्यास त्रिकोणी संख्या मिळते.

 सूत्र-     n ( n+1 )

            2

 1 ते 100 पर्यंतच्या त्रिकोणी संख्या  -  1  ,  3  ,  6  ,  10  ,  15  ,  21  ,  28  ,  36  ,  45  ,  55  ,  66  ,  78  ,  91

---------------------------------------------------

💥 चौरस संख्या-

 दिलेल्या संख्येला जर त्याच संख्येने  गुणल्यास मिळणारी संख्या ही चौरस संख्या (  वर्ग संख्या )   असते.

 उदा-     9 x 9 = 81

81  ही संख्या ' 9 '  चा वर्ग आहे.

 1ते 100 पर्यंत एकूण 10 चौरस संख्या आहेत.

[ 1  ,  4  ,  9  ,  16  ,  25  ,  36  ,  49  ,  64  ,  81  ,  100 ]

---------------------------------------------------


1 comment: